केंद्राचा संदर्भ देत आरोग्य संचालनालयाचे परिपत्रक
जिल्हा शल्य चिकित्सक, जिल्हा आरोग्य अधिकाऱयांना पत्र
कणकवली मुख्याधिकारी म्हणतात, मार्गदर्शक सूचनांनुसारच फवारणी
शास्त्राrय माहिती उजेडात आणण्याची मागणी
दिगंबर वालावलकर/स्वप्नील वरवडेकर
कणकवली:
‘केरोना’चा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी मास्क बांधणे, हात स्वच्छ ठेवण्यासाठी सॅनिटायझरचा वापर करणे, मुख्य म्हणजे घराबाहेर न पडणे हे पर्याय शासनातर्फे सांगितले जात असतानाच दुसरीकडे काही ठिकाणी स्थानिक नगरपालिका अथवा काहींतर्फे सॅनिटेशन डोम, टनेल उभारण्यात आले. विशेषत: शहरी भागांतील प्रमुख्य रस्त्यावर हे डोम, बोगदे तयार करून त्याद्वारे मार्गावरून येणाऱया- जाणाऱयांच्या अंगावर ‘डिसइन्फेक्टंट’ रसायनांची फवारणी केली जात आहे. मात्र, या फवारणीला शात्रीय आधार नसून ती अपायकारकही ठरू शकते, असे राज्य शासनाच्या आरोग्य सेवा संचालनालय कार्यालग्नयाने स्पष्ट केले आहे. अशी फवारणी केली जाऊ नये, अशा आदेशाचे पत्रकही आरोग्य सेवा संचालक डॉ. अर्चना पाटील यांनी जिल्हा शल्य चिकित्सक, जिल्हा आरोग्य अधिकारी आदींना दिले आहेत.
आरोग्य सेवा संचालनालय कार्यालग्नयाचे हे पत्र जिल्हा आरोग्य विभागालाही प्राप्त झाले आहे. मात्र, जिल्हा आरोग्य विभागातर्फे जिल्हय़ात असे डोम, टनेल उभारण्यात आलेले नाहीत, असे जिल्हा आरोग्य अधिकारी डॉ. महेश खलिपे यांनी स्पष्ट केले आहे.
ही फवारणी हानिकारकच!
जांभवडे (ता. कुडाळ) येथील डॉ. प्रशांत मडव सांगतात, सॅनिटेशन डोममधून फवारण्यात येणारे सोडियम हायपोक्लोराईड हे surface cleaning agent म्हणून वापरायचे आहे. धातू, टाईल्स आदींच्या स्वच्छतेसाठी याचा वापर करणे योग्य आहे. परंतु, मानवी शरीर, कपडे निर्जंतुकीकरणासाठी या केमिकलचा वापर करता येत नाही. पण, बाहेरून येणारी वाहने (मेटलमुळे) या सारख्यासाठी त्याचा वापर होण्याबाबत कोणतेही दुमत नाही.
… तर फवारणीचा उपयोग नाही!
सोडियम हायपोक्लोराईड हे मानवी शरिरासाठी हानीकारक आहेच. पण, ते कपडय़ांसाठीही हानीकारक आहे. ते डोळय़ांमधे गेल्यास त्याचा त्रास होऊ शकतो. साहजिकच सॅनिटरी गेट उभारून आपण माणसांच्या आरोग्याशी खेळ करत आहोत. म्हणूनच अशा सॅनिटरी गेटसाठी कोणता शास्त्राrय आधार आहे का, याची माहिती घेऊन ती प्रसिद्ध करावी. मानवी शरीर, कपडे यावरील जंतू अशा फवारणीमुळे मरत नसतील, तर त्याचा काहीच उपयोग होणार नाही, असेही डॉ. मडव म्हणतात.
शास्त्राrय माहिती उजेडात आणा!
या सॅनिटरी गेटमधून? गेल्याने आपण निर्जंतूक झालोय, असा खोटा विश्वास लोकांमधे निर्माण होईल. हात, तोंड, शरीर स्वच्छ धुणे आदी गोष्टींकडे काहीसे दुर्लक्ष होईल. अशा खोटय़ा सुरक्षित भावनेतून आजाराचा प्रसार जास्त होईल. आरोग्य विभाग आणि प्रशासनाने याची शात्रीय माहिती घेऊन ती लोकांपर्यंत आणावी, अशी मागणी डॉ. मडव यांनी केली आहे.
‘डब्ल्यूएचओ’ मार्गदर्शक तत्वानुसारच फवारणी : अतुल पिंपळे
कणकवलीचे मुख्याधिकारी अतुल पिंपळे सांगतात, शहरात नगरपंचायतीतर्फे उभारलेल्या सॅनिटेशन डोममधून फवारणी केले जाणारे सोडियम हायपोक्लोराईड हे रसायन ‘डब्ल्यूएचओ’कडून देण्यात आलेल्या मार्गदर्शक तत्वानुसारच वापरण्यात येत आहे. 1 हजार लीटरमध्ये 0.5 ते 1 टक्के व पाच लीटर डेटॉलचा वापर या फवारणीसाठी करण्यात येत आहे. त्यामुळे हायपोक्लोराईडचा मानवी शरिरावर दुष्परिणाम होणार नाही, याची दक्षता नगरपंचायतीतर्फे घेण्यात आली आहे.
ही खबरदारीसाठी उपाययोजना!
शहरात येणाऱया जनतेच्या आरोग्याच्यादृष्टीने खबरदारीच्या उपाययोजना म्हणून न. पं.ने ही काळजी घेतली आहे. शहरात पटवर्धन चौकात ही निर्जंतुकीकरण मार्गिका उभारण्यात आली आहे. कोरोना निर्जंतुकीकरण मार्गिकेसाठी त्यात वापरण्यात येणाऱया घटकांचे प्रमाण ठरवून देण्यात आले आहे. कणकवली न. पं. सोबतच जिल्हय़ात अन्य ठिकाणीही असे निर्जंतुकीकरण फवारणी मार्गिका, कक्ष सुरू आहेत. देशात तामिळनाडूमधील जिल्हाधिकाऱयांनी सुरू केलेल्या सोडियम हायपोक्लोराईडच्या वापरावर आक्षेप घेण्यात आला होता. मात्र, त्या जिल्हाधिकाऱयांनीही ‘डब्ल्यूएचओ’च्या मार्गदर्शक तत्वांचा हवाला दिला होता. याबाबत न. पं.तर्फे ‘डब्ल्यूएचओ’च्या सूचनांचे पालन करण्याची काटेकोर काळजी घेण्यात येत आहे. या मार्गिकेमधून चालत जाताना हात वर करून चालावे, वर पाहू नये, डोळे बंद ठेवावेत, मास्क काढू नयेत, लहान मुलांची काळजी घ्यावी, अशा सूचना फलकावर लावण्यात आल्या आहेत. मार्गिकेच्या ठिकाणी न. पं.चे कर्मचारीही ठेवण्यात येत असल्याचे पिंपळे यांनी सांगितले.