ज्योत्स्ना फनिजा अंध आहे. मात्र तिने याचा कधीही बाऊ केला नाही. डोळे नाहीत म्हणून स्वस्थ बसली नाही की नशीबाला दोष देत राहिली नाही. परमेश्वराने डोळे म्हणजेच दृष्टी दिली नसली म्हणून काय झालं आपण कोणापेक्षाही कमी नाही हे तिने मनाशी ठरवलं आणि जगाला सामोरी जायला तयार झाली. ज्योत्स्नाने वयाच्या अवघ्या पंचवीसाव्या वर्षी पीएचडी मिळवली आहे. एवढय़ा कमी वयात डॉक्टरेट मिळवणारी ती पहिलीच भारतीय महिला ठरली आहे. तिने इंग्रजी साहित्य हा विषय घेऊन पीएचडी केलं आहे. ज्योत्स्नाला इतिहास, नागरिकशात्र आणि अर्थशात्र हे विषय शिकायचे होते. मात्र ती अंध असल्याकारणाने महाविद्यालयाने या विषयांसाठी प्रवेश दिला नाही. मग तिने इंग्रजी विषयाची निवड केली.
महाविद्यालयाने प्रवेश नाकारल्यानंतर ज्योत्स्नाला खूप वाईट वाटलं.पण ती खचली नाही. नव्या उत्साहाने अभ्यासाला लागली. तिने 2011 मध्ये राष्ट्रीय पात्रता परीक्षा दिली. त्यात ती उत्तीर्णही झाली.आंध्र प्रदेशमधल्या कैकालूर गावात ज्योत्स्नाचा जन्म झाला. ज्योत्स्ना जन्मजात नेत्रदोष घेऊनच जन्माला आली. तिने दहावीपर्यंतचं शिक्षण नरसापूरच्या आंध्र ब्लाईंड मॉडल हायस्कूलमधून पूर्ण केलं. विजयवाडय़ाच्या मेरिस स्टेला कॉलेजमधून पदवी मिळवली. पदवी परीक्षेत तिला सुवर्ण पदक मिळालं. तिने संशोधनपर लेखही लिहिले असून तिचे प्रबंध अनेक पुस्तकांमध्ये प्रकाशित झाले आहेत. ज्योत्साने अनेकवेळा स्वतःला सिद्ध केलं. तिला शिकवण्याची आवड आहे. नोकरीसाठी अनेक ठिकाणी अर्ज करूनही अंध असल्यामुळे तिला अनेक प्रश्नांना सामोरं जावं लागत असे. तुम्ही अंध आहात, मग कसं शिकवणार असे प्रश्न सगळेजण विचारायचे. अशा अनेक प्रश्नांना उत्तरं देत ज्योत्स्ना पुढे जात राहिली. आयुष्यात येणार्या प्रत्येक अडचणीला सामोरं जायचा निर्णय तिने घेतला होता. ज्योत्स्ना कधीही खचली नाही. नकार पचवत राहिली. मुलाखती देत राहिली. अखेर तिच्या प्रयत्नांना यश आलं. ज्योत्स्नाला दिल्ली विद्यापीठात नोकरी मिळाली. तिथे ती सहाय्यक प्राध्यापिका आहे. ज्योत्स्ना कविताही करते. तिचा कवितासंग्रहही प्रकाशित झाला आहे. ज्योत्स्नाकडून आपणही बरंच काही शिकू शकतो.