नोकरीत असतानाची एक गंमत आठवली की आता हसू येते. ठरावीक वर्षे नोकरी झाली की बहुतेक सगळे कारकून पदोन्नतीसाठी पात्र होत. दरवषी वरील पदासाठी रिकाम्या जागा जाहीर होत. कारकून पदोन्नतीसाठी रीतसर अर्ज करीत. कुणाला लेखी परीक्षेसाठी तर कुणाला मुलाखतीसाठी बोलावणे येई. मुलाखती झाल्या की प्रत्येकाला आपण जिंकल्याचा भास होई. पण मुलाखत देणाऱयांपैकी वीस टक्के लोकांची निवड होई आणि ऐंशी टक्के लोक निराश होत.
निराश झालेल्या बहुतेकांना दोन कप चहा मिळे तो कसा, ते सांगतो. निवडीची यादी जाहीर झाल्याच्या दुसऱया दिवशी कारकून कचेरीत आला आणि आपल्या टेबलशी बसला की साहेबांचा त्याला निरोप येई. केबिनमध्ये गेल्यावर दुःखी चेहरा केलेले साहेब त्याला सांगत की ‘आम्ही तुझा गोपनीय अहवाल छान लिहिला होता, तुला पदोन्नती मिळावी म्हणून मोठय़ा साहेबांना विनंती केली होती, पण तुझं काम झालं नाही. तू निराश होऊ नकोस. मन लावून पूर्वीपेक्षा चांगलं काम कर. पुढच्या वषी तुला पदोन्नती नक्की.’ अशी साखरपेरणी करून आणि एक कप चहा पाजून तो बाहेर गेला की साहेब पुढच्या पराभूत उमेदवाराला निरोप पाठवीत. हेतू हा की यांनी निराश होऊन कामचुकारपणा करू नये.
हा चहा झाला की त्या कारकुनाकडे युनियनचा कार्यकर्ता येऊन त्याला चौकातल्या अमृततुल्यमध्ये नेई. तिथे नेऊन थोडी वेगळी रेकॉर्ड वाजवीत असे, म्हणजे तुझं काम होणारच होतं, पण अमक्मया युनियनच्या कोणीतरी काडी टाकली, किंवा अमुक साहेबाने तुझा सीआर हवा तितका चांगला दिला नाही, वगैरे. पुढच्या वषी तुझं काम नक्की हे शेवटी आश्वासन.
एका वषीची गंमत सांगतो. मी फॉर्म भरला नव्हता. त्यामुळे पदोन्नतीची यादी आली तरी मला पत्ता लागला नाही. सकाळी एका व्हाऊचरवर सही आणायला म्हणून मी साहेबांच्या केबिनमध्ये गेलो. तर धीरगंभीर चेहऱयाने त्यांनी मला बसायला सांगितले. चहा मागवला. मग म्हणाले, तुमचं प्रमोशन राहिलं… वगैरे. मी चमकून त्यांना म्हणालो की मी फॉर्म भरलाच नव्हता. मग त्यांनी हळूच टेबलाच्या खणातील चिठ्ठी बघितली आणि सॉरी म्हणाले. तोवर मी समोरचा चहा अर्धा संपवला होता!