बुद्धिबळाच्या पटाचा ‘युवराज’…डी. गुकेश !
सध्या बुद्धिबळाच्या विश्वात आर. प्रज्ञानंद, विदित गुजराथी यांच्यासह भारतीय आव्हानाचं ओझं प्रामुख्यानं पेलतोय तो तामिळनाडूचा डी. गुकेश…या 17 वर्षांच्या मुलानं अनेक पराक्रम गाजविलेले असून विश्वविजेत्याचा आव्हानवीर ज्यातून निवडला जाणार आहे त्या ‘कँडिडेट्स’ स्पर्धेसाठी पात्र ठरत नुकतंच त्यानं आणखी एक शिखर पार केलंय…
रमेशबाबू प्रज्ञानंदनं यंदाच्या जानेवारीमध्ये आपल्या कारकिर्दीत प्रथमच ‘फिडे’ क्रमवारीतील अव्वल भारतीय खेळाडू ठरण्यात यश मिळविलं ते नेदरलँड्समध्ये झालेल्या ‘टाटा स्टील मास्टर्स’ स्पर्धेत विद्यमान विश्वविजेता डिंग लिरेनला नमवून. त्यासरशी या 18 वर्षीय बुद्धिबळपटूनं ‘लाइव्ह क्लासिकल चेस रँकिंग्स’मध्ये विश्वनाथन आनंदला मागं टाकलं…त्यापूर्वी गेल्या वर्षी असा पराक्रम पहिल्यांदा गाजविला होता तो आणखी एका युवा खेळाडूनं. सध्याच्या घडीला आनंदचा वारसा चालविणारी जी नवीन ‘बिग्रेड’ जागतिक क्षितिजावर सनसनाटी माजवतेय त्याचा तो महत्त्वाचा भाग…डी. गुकेश…
गुकेनशं आनंदला मागं टाकणं ही घडमोड किती अनन्यसाधारण ते इतिहासावरून नजर फिरविल्याशिवाय समजणार नही…मागील 37 वर्षांत एखादा भारतीय खेळाडू प्रसिद्ध झालेल्या क्रमवारीत आनंदच्या पुढं जाण्याची ही पहिलीच खेप. यापूर्वी पेंटाला हरिकृष्णानं 2016 साली ‘लाइव्ह रेटिंग्स’मध्ये आनंदला अल्पकाळ मागं टाकलं होतं. परंतु 80 च्या दशकाच्या उत्तरार्धापासून सदर यादीतील आनंदचं स्थान धोक्यात आणण्यापर्यंत मजल मारणं कोणताही भारतीयाला जमलं नव्हतं…
या पार्श्वभूमीवर स्वत: बुद्धिबळातील एक अत्युच्च शिखर असलेल्या मॅग्नस कार्लसननं ‘ग्लोबल चेस लीग’दरम्यान काय म्हटलं होतं ते लक्षात घेण्यासारखं…‘गुकेशसारखा खेळाडू जो लहान वयातच जगातील अभिजात वर्गात दाखल झालाय, तो अपवाद नव्हे, तर ‘ट्रेंड’ बनेल. मला वाटतं की, भारताचं भवितव्य खूप उज्ज्ज्वल आहे’…हे बोल काढल्यानंतर जेमतेम एक महिन्यानं गुकेशवर ‘फिडे’ विश्वचषक स्पर्धेच्या उपांत्यपूर्व फेरीत खुद्द कार्लसनचा मुकाबला करण्याचा प्रसंग आला. जागतिक क्रमवारीत आघाडीवर असलेल्या नॉर्वेच्या त्या महान खेळाडूचं आव्हान मोडीत काढणं त्याला जमलं नसलं, तरी ती लढत साऱ्या बुद्धिबळ जगताचं लक्ष खिळवून गेल्याशिवाय राहिली नाही. मॅग्नस कार्लसननं अंतिम फेरीत प्रज्ञानंदला नमवून जेतेपद पटकावलं खरं, परंतु नंतर त्यानं कबूल केलं की, त्याचा संपूर्ण स्पर्धेतील सर्वोत्तम खेळ झाला तो गुकेशविऊद्धच…
डी. गुकेश भारतीय बुद्धिबळाच्या शिखरावर झटपट पोहोचलेला असला, तरी हा प्रवास सोपा राहिलेला नाहीये. त्यासाठी त्याच्या संपूर्ण कुटुंबाला त्याग करावे लागले. गुकेशची बुद्धिबळातील आवड जसजशी ध्यासात रूपांतरित होत गेली, तसतशा त्याच्या आयुष्यातील इतर गोष्टी मागे पडत गेल्या. त्याचे बालपणीचे प्रशिक्षक सांगतात त्याप्रमाणं बुद्धिबळाच्या पटाखेरीज त्याला अन्य कोणत्या गोष्टींमध्येच रसच नव्हता आणि परिस्थिती आजही बदललेली नाही…‘त्याचा संपूर्ण दिवस बुद्धिबळाभोवतो फिरतो. तो सुमारे सात-आठ तास सराव करतो. पण बऱ्याच वेळा हा सराव त्याहून जास्त चालतो’, त्याचे सध्याचे प्रशिक्षक ग्रँडमास्टर विष्णू प्रसन्न सांगतात…
अशा या विलक्षण प्रतिभाशाली बुद्धिबळपटूनं नुकताच आणखी एक टप्पा पार केलाय तो ‘कँडिडेट्स’ स्पर्धेसाठी पात्र ठरण्यात यश मिळवून…परंतु हा प्रवास काही कमी संघर्षमय राहिला नाही…गेल्या वर्षीच्या अखेरीस समरकंद, उझबेकिस्तानमधील ‘जागतिक रॅपिड व ब्लिट्झ स्पर्धे’च्या शेवटी ‘फिडे सर्किट’ आघाडी कायम ठेवत त्यानं ‘कँडिडेट्स’मधील स्थान निश्चित केलं…आर. प्रज्ञानंद व विदित गुजराथी यांच्यानंतर तिथं पाऊल ठेवलेला डी. गुकेश हा तिसरा भारतीय पुरुष बुद्धिबळपटू, तर महान बॉबी फिशर नि मॅग्नस कार्लसननंतरचा या स्पर्धेसाठी पात्र ठरलेला तिसरा सर्वांत तऊण पुऊष खेळाडू…सदर स्थानासाठीच्या शर्यतीत त्याचा सर्वांत जवळचा प्रतिस्पर्धी होता तो नेदरलँड्सचा बुद्धिबळपटू अनिश गिरी. पण ‘सर्किट स्टँडिंग’मध्ये गुकेशला मागं टाकण्याच्या दृष्टीनं आवश्यक तितकी घौडदौड त्याला वरील स्पर्धेत करता आली नाही…
खरं तर गेल्या वर्षीच्या मध्यापर्यंत ज्या प्रकारे निकाल येत होते ते पाहता भारतीय खेळाडूंमध्ये ‘कँडिडेट्स’ स्पर्धेसाठी पात्र ठरण्याची सर्वांत जास्त संधी आहे ती डी. गुकेशलाच असं वाटत होतं. पण विश्वचषक स्पर्धेनंतर परिस्थिती गडबडू लागली…गुकेशपेक्षा एक वर्षानं मोठ्या असलेल्या प्रज्ञानंदनं अंतिम फेरीपर्यंत मजल मारत ‘कँडिडेट्स’मध्ये प्रवेश केला. त्यानंतर स्पर्धेसाठी पात्र ठरण्याचा त्याच्यावरील दबाव वाढला. या पार्श्वभूमीवर गुकेशचा आत्मविश्वास उणावला अन् फॉर्मही बिघडला. ऑक्टोबरच्या शेवटच्या टप्प्यात झालेल्या ‘ग्रँड स्विस’ स्पर्धेतील पहिली दोन स्थानं मिळविणाऱ्या खेळाडूंना ‘कँडिडेट्स’ची दारं थेट उघडणार होती. पण 11 फेऱ्यांमध्ये दोन विजय आणि 11 पैकी केवळ 5 गुण मिळविता आलेल्या गुकेशच्या वाट्याला 114 खेळाडूंमध्ये 81 वं स्थान आलं. त्याचवेळी सहकारी विदित गुजराथी या स्पर्धेत अव्वल ठरून ‘कँडिडेट्स’चं तिकीट खिशात घालून गेला….
आपल्या खराब कामगिरीनं व्यथित, निराश झालेल्या गुकेशनं ‘ग्रँड स्विस’नंतर ‘कँडिडेट्स’च्या लक्ष्याचा पाठलाग सोडण्याचा निर्णय घेतला. त्याला स्पर्धांपासून ‘ब्रेक’ घेऊन स्वत:ला बुद्धिबळ प्रशिक्षणात, सरावात गुंतवून घेण्याचे वेध लागले. त्यातून दिनचर्येची पुनर्रचना झाली. तो लवकर उठून टेनिसच्या वर्गात जाऊ लागला. दिवसातून किमान 10 तास झोप घेणारा हा मुलगा फारच कमी किंवा जवळपास न झोपता राहू लागला. त्याचे वडील रजनीकांत यांच्यासाठी हे पाहणं फार वेदनादायक होतं. ‘ऑक्टोबर व नोव्हेंबर हे दोन महिने भयानक होते. तो स्वत:लाच शिक्षा करतोय असं वाटत होतं. परिस्थिती इतकी वाईट होती की, बुद्धिबळला रामराम ठोकणं त्याच्यासाठी चांगलं ठरेल की काय अशी शंका आम्हाला येऊ लागली होती’, ते सांगतात…
परिस्थितीनं पुन्हा वळण घेतलं ते डी. गुकेशनं ‘लंडन चेस क्लासिक’मध्ये तिसरा क्रमांक मिळवल्यावर. तर ‘चेन्नई मास्टर्स’ला सुरुवात झाली तेव्हा तो (79.5 गुण) ‘फिडे सर्किट लीडरबोर्ड’मध्ये गिरी (84.3) नि वेस्ली सो (83.4) यांच्यामागं होता. पण ही स्पर्धा जिंकून त्यानं गिरीला 3.05 गुणांनी मागं टाकलं. या पार्श्वभूमीवर समरकंदमधील ‘जागतिक रॅपिड व ब्लिट्झ स्पर्धे’त नेत्रदीपक कामगिरी केल्यास गिरीला बाजी मारता आली असती. याचा अर्थ होता एक तर ‘रॅपिड’ स्पर्धेतील अव्वल तीन स्थानापैकी एक मिळविणं किंवा ब्लिट्झ स्पर्धा जिंकणं. परंतु गिरी ती मजल मारू शकला नाही अन् गुकेशचा संघर्ष अखेर संपला !
गुकेशचे पराक्रम…
- 17 वर्षीय ग्रँडमास्टर डी. गुकेशनं गेल्या वर्षी आंतरराष्ट्रीय बुद्धिबळ महासंघाच्या (फिडे) जागतिक क्रमवारीत त्याचा आदर्श नि पाच वेळचा विश्वविजेता, पहिला भारतीय ग्रँडमास्टर विश्वनाथन आनंदला मागं टाकून दाखविलं…बुद्धिबळ विश्वचषक स्पर्धेच्या दुसऱ्या फेरीत अझरबैजानच्या मिसरतदीन इस्कंदारोव्हवर विजय मिळवून त्यानं हा प्रताप गाजविला. गुकेशनं इस्कंदारोव्हचा अवघ्या 44 चालींमध्ये पराभव करत क्रमवारीत 2.5 गुणांची कमाई केली…
- या विजयामुळं गुकेशची गुणसंख्या 2,755.9 वर पोहोचल्यानं 2,754 गुण झालेला आनंद मागं पडला. तसंच गुकेशनं त्याच्या जोरावर त्यावेळी जागतिक क्रमवारीत नवव्या स्थानावर झेप घेतली, तर आनंद दहाव्या स्थानावर ढकलला गेला…
- डी. गुकेशनं त्याचा पहिला भव्य विजय पाहिला तो 2019 मध्ये…12 वर्षं, 7 महिने व 17 दिवसांच्या वयावर त्यानं ग्रँडमास्टरचा किताब आपल्या खात्यात जमा केला. परंतु सजेई कर्जाकिननं 12 वर्षं आणि 7 महिने वयावर ग्रँडमास्टर बनण्याचा विक्रम केलेला असल्यामुळं सर्वांत तऊण ग्रँडमास्टर ठरून इतिहासाच्या पुस्तकात आपलं नाव नोंदविण्याचं स्वप्न त्याला अवघ्या 17 दिवसांच्या फरकानं हुकलं…
- त्याशिवाय गेल्या वर्षी गुकेशनं 2,750 गुणांचा टप्पा पार करणारा इतिहासातील सर्वांत तऊण खेळाडू ठरत आणखी एक विक्रम रचला. त्यानं या आघाडीवर मागं टाकलं ते खुद्द दिग्गज मॅग्नस कार्लसनला…
सातव्या वर्षापासूनची वाटचाल…
- 29 मे, 2006 रोजी जन्मलेला डी. गुकेश (डोम्माराजू गुकेश) हा देखील विश्वनाथन आनंदप्रमाणंच तामिळनाडूतील चेन्नईचा…गुकेशचा शाळेत असताना वयाच्या 7 व्या वर्षी बुद्धिबळाच्या विश्वाशी परिचय झाला. शाळेतील त्याचे पहिले प्रशिक्षक भास्कर यांच्या पारखी नजरेनं त्यावेळी त्याच्यातील प्रचंड क्षमता टिपली…
- गुकेश हा खेळ शिकल्यानंतर अवघ्या सहा महिन्यांनी भास्कर यांनी त्याला ‘फिडे रेटेड’ खेळाडू बनण्यास मदत केली. त्यानंतर विजयानंद त्याचे प्रशिक्षक बनले. त्यांचं मार्गदर्शन जागतिक स्तरावर यश मिळवण्याकामी उपयोगी पडलं…2015 साली 9 वर्षांखालील आशियाई शालेय बुद्धिबळ स्पर्धेत झालेली सरशी त्याला ‘मास्टर’चा (एम) स्तर मिळवून देऊन गेली…
- गुकेशनं पहिला मोठा विजय मिळवला, सर्वांचं लक्ष वेधून घेतलं ते 2018 मध्ये. त्यावेळी त्यानं आशियाई युवा बुद्धिबळ स्पर्धेत पाच पदकं जिंकली. 12 वर्षांखालील गटात 11 पैकी 10 गुण खिशात घालत त्यानं हे यश साध्य केलं…
- डी. गुकेश ‘आंतरराष्ट्रीय मास्टर’ बनला तो 11 वर्षे, नऊ महिने आणि नऊ दिवस इतक्या वयावर. त्यानंतर त्यानं सर्वांत तऊण ग्रँडमास्टर बनण्याचं आपलं ध्येय गाठण्याच्या दृष्टीनं काम करण्यास सुऊवात केली…
वडिलांचा त्याग…
डी. गुकेश हा बुद्धिबळाच्या ध्यासापोटी चौथी इयत्तेनंतर शाळेत गेला नाही. पारंपरिक विचारसरणीच्या त्या दक्षिण भारतीय कुटुंबाला हा निर्णय पचनी पडणं सुरुवातीला कठीण गेलं…त्याचे वडील डॉ. रजनीकांत यांना तो स्पर्धांत खेळताना सतत त्याच्या सोबत राहावं लागत असल्यानं सहा वर्षांपूर्वी ‘ईएनटी’ डॉक्टर या नात्यानं ‘प्रेक्टिस’ सोडावी लागली. एका स्पर्धेतून दुसऱ्या स्पर्धेत सहभागी होताना येणारा प्रवासाचा खर्च हा पेलवणारा नव्हता. मात्र मुलाच्या महत्त्वाकांक्षेसाठी वडिलांनी आपली मालमत्ता विकून टाकली, त्यांच्या डॉक्टर मित्रांनीही ‘क्राउडफंडिंग’ करून पैसे उभे केले. शिवाय विमानतळावरील लाउंजमध्ये रात्र घालवून पिता-पुत्रानं कशी बचत केली त्याच्या कहाण्याही मनाला भिडणारा…
खेळ जुनाच ओळख नवी ! : ‘प्रिंट सायकलिंग’
‘स्प्रिंट हा ‘ट्रॅक सायकलिंग’मधील सर्वांत रोमांचक आणि मूलभूत प्रकारांपैकी एक…थोड्या अंतरावरील निव्वळ गतीशी तो निगडीत. या शर्यतीतील विजेता हा सामान्यत: सायकलिंगच्या सर्व प्रकारांतील ‘सर्वांत वेगवान सायकलस्वार’ मानला जातो… ‘स्प्रिंट’ ही डावपेचांचा कस पाहणारी शर्यत…यात दोन सायकलस्वार शर्यतीत उतरतात अन् ‘लेन’पुरतं मर्यादित राहण्याचं बंधन त्यांच्यावर नसतं. बहुतेक वेळा शर्यतीचा प्रारंभ संथपणे केला जातो अन् अंतिम रेषेपर्यंत पूर्ण वेगाने सुटण्यासाठी योग्य क्षण निवडण्यापूर्वी ते स्थान निश्चित करण्याचा प्रयत्न करतात… शेवटच्या 200 मीटर्समध्ये अनेकदा ताशी 70 किलोमीटर इतका वेग हे सायकलस्वार पकडतात. या टप्प्यात ‘प्रिंटर्स लाइन’ न ओलांडण्याचं बंधन राहतं अन् प्रतिस्पर्ध्याला वर सरकून त्या लेनच्या आत येत नाही. तसे होऊन तो दुसऱ्या सायकलस्वाराच्या संपर्कात आल्यास अपात्र ठरण्याचा धोका असतो. जो स्पर्धक प्रथम अंतिम रेषा पार करतो तो जिंकतो…
- 1904 आणि 1912 वगळता प्रत्येक ऑलिम्पिकमध्ये पुऊषांची स्प्रिंट शर्यत पाहायला मिळालीय. तर महिलांची शर्यत 1988 पासून ऑलिम्पिकमध्ये खेळविण्यात आलीय…‘वेलोड्रोम’च्या आकारानुसार ही शर्यत 250 मीटर्स ते 1000 मीटर्स अंतरात होते. ऑलिम्पिकमधील पुरुष व महिला या दोन्ही गटांतील शर्यती 1000 मीटर्सच्या असतात…
- ऑलिम्पिकमधील ‘स्प्रिंट’मध्ये रायडर्स प्रथम 200 मीटर्सच्या वेळेच्या चाचणीमध्ये ‘सिड टाइम’ निश्चित करण्यासाठी उतरतात. 200 मीटर्स पात्रता फेरीतील सर्वांत वेगवान 18 सायकलस्वार उपउपांत्यपूर्व फेरीत पोहोचतात. तिथं ते एकमेकांशी तीन फेऱ्यांच्या ‘सिंगल-एलिमिनेशन’ पद्धतीमध्ये ‘सिड टाइम’नुसार स्पर्धा करतात. प्रथम मानांकित सायकलस्वाराचा 18 व्या मानांकित खेळाडूशी, तर द्वितीय मानांकित रायडरचा सामना 17 व्या मानांकित सायकलस्वाराशी अशा प्रकारे ही फेरी रंगते…
- उपउपांत्यपूर्व फेरीतील प्रत्येक फेरीचा विजेता उपांत्यपूर्व फेरीत पोहाचतो. पराभूत झालेल्या नऊ सायकलस्वारांची ‘रिपेचेज’ फेरीत रवानगी होते आणि त्यांना पुढील फेरीत जाण्यासाठी आणखी एक संधी दिली जाते. प्रत्येक ‘रिपेचेज’मध्ये तीन रायडर्स असतात अन् प्रत्येक ‘रिपेचेज हिट’चा विजेता उपांत्यपूर्व फेरीत प्रवेश करतो…
- यामुळे 12 सायकलस्वार शर्यतीत राहून ‘सिंगल-एलिमिनेशन’ची दुसरी फेरी होते, ज्यात एकमेकांशी स्पर्धक भिडतात. त्यातून सहा विजेते उपांत्यपूर्व फेरीत जातात, तर सहा पराभूत सायकलस्वारांच्या वाट्याला पुन्हा ‘रिपेचेज’ फेरी येते. तीन-तीन सायकलस्वारांच्या आणखी दोन ‘रिपेचेज हिट’मधील दोन विजेते पुढील फेरीत पोहोचतात. यामुळं शर्यत आता आठ ‘रायडर्स’पुरती मर्यादित राहते…
- उपांत्यपूर्व फेरीत स्पर्धक एकेमकांशी ‘बेस्ट-ऑफ-थ्री’ पद्धतीने झुंजतात. एखाद्या रायडरनं उपांत्य फेरीत जाण्यासाठी त्याच्या प्रतिस्पर्ध्याविऊद्धच्या तीनपैकी दोन फेऱ्या जिंकणं आवश्यक असतं. या फेरीतून एकदा सायकलस्वार बाहेर पडला की, त्यानंतर कोणत्याही ‘रिपेचेज’ची सोय नसल्यानं शर्यतीत पुनरागमन करण्याची संधी त्याला लाभत नाही…
- शिल्लक चार सायकलस्वार उपांत्य फेरीत नियुक्त प्रतिस्पर्ध्याविरुद्ध तीन फेऱ्यांच्या स्वरूपात पुन्हा स्पर्धा करतात. प्रत्येक उपांत्य लढतीचा विजेता सुवर्णपदकासाठीच्या अंतिम फेरीत पोहोचतो, तर पराभूत सायकलस्वार कांस्यपदकासाठी लढतात. ही लढत देखील तीन फेऱ्यांची असते..
- उपांत्यपूर्व फेरीत बाहेर पडलेले चार रायडर्स 5 वे ते 8 वे स्थान निश्चित करण्यासाठी, तर ‘रिपेचेज’मध्ये बाहेर पडलेले चार रायडर्स 9 वे ते 12 वे स्थान निश्चित करण्यासाठी शर्यतीत उतरतात…
– राजू प्रभू
बेलारुसची क्वीन
रशिया व युक्रेन यांच्या शेजारी असणारा म्हणजे जगाच्या नकाशातील टिकलीएवढा बेलारुस हा देश. अवघ्या 90 लाख लोकसंख्येच्या या देशातील 25 वर्षाच्या आर्यना साबलेंकाने जानेवारीच्या अखेरीस झालेल्या ऑस्ट्रेलियन ओपन स्पर्धेत महिला एकेरीचे विजेतेपद जिंकण्याची किमया केली. विशेष म्हणजे, सलग दुसऱ्यांदा तिने या स्पर्धेचे जेतेपद पटकावत टेनिसविश्वात एकच खळबळ उडवून दिली. संपूर्ण स्पर्धेत ती एकही सेट पराभूत झाली नाही. या जेतेपदासोबतच तिने तिच्या वडिलासोबत पाहिलेले स्वप्नही पूर्ण झाले. आर्यनाने वयाच्या 25 व्या वर्षी किमान दोन ग्रँडस्लॅम जिंकावेत, अशी तिच्या वडिलांची इच्छा होती. आर्यनाने त्यांची ही इच्छा पूर्ण केली. अर्थात, जेतेपदापर्यंत तिचा हा प्रवास निश्चितच सोपा नव्हता. पण आर्यनाने ज्या पद्धतीने कठीण परिस्थितीचा सामना करत सलग दोन स्पर्धा जिंकल्या आहेत, याचे निश्चितच कौतुक केले पाहिजे.
जानेवारीच्या अखेरीस झालेल्या ऑस्ट्रेलियन ओपनमधील महिला एकेरीच्या फायनलमध्ये साबालेंकाने चीनच्या क्विनवेन झेंगचा पराभव केला. यंदाच्या स्पर्धेत शानदार फॉर्ममध्ये असणाऱ्या साबालेंकाने स्पर्धेच्या सुरुवातीपासून दिग्गज खेळाडूंना पराभवाचा दणका देत यशाला गवसणी घातली. डब्ल्युटीए क्रमवारीत ती सध्या दुसऱ्या स्थानावर आहे. आर्यनाने गेल्या वर्षीही ऑस्ट्रेलियन ओपनचे विजेतेपद पटकावले होते. महिला एकेरीत अरिनाचे हे मोठे यश आहे. विशेष म्हणजे, 2013 नंतर प्रथमच या स्पर्धेचे दोनदा जेतेपद जिंकणारी ती पहिली महिला खेळाडू ठरली आहे. आर्यनाचा जन्म बेलारुसमध्ये झाला असला तरी ती मियामीमध्ये राहते. 6 फूट उंची असलेली साबालेंका जेव्हा टेनिस खेळण्यासाठी जेव्हा कोर्टवर उतरते तेव्हा सेरेना विल्यम्सची झलक तिच्यात पहायला मिळते. याशिवाय सौंदर्यात ती रशियाची माजी टेनिसपटू मारिया शारापोव्हापेक्षा कमी नाही. साबालेंकाने वयाच्या 12 व्या वर्षी 2012 मध्ये टेनिस खेळायला सुरुवात केली. तिचे वडील एकदा तिच्याबरोबर कारने प्रवास करत असताना त्यांना टेनिस कोर्ट दिसले. तिथे ते तिला घेऊन गेले. तिथेच आर्यनाचा पाया रचला गेला. सुरुवातीच्या काळात अगदी स्थानिक स्पर्धेत ती सहभागी व्हायची. काही वेळेला तिला अपयश आले खरे पण नंतर तिने हळूहळू स्पर्धा जिंकायला सुरुवात केली. ती केवळ एकेरीतच नाही, तर दुहेरीतही शानदार खेळ करत होती. तिने 2021 मध्येच दुहेरीत जागतिक क्रमवारीत अव्वल क्रमांक मिळवला होता. याशिवाय, तिने एलिस मॅर्टेन्सबरोबर खेळताना 2019 मध्ये अमेरिकन ओपन आणि 2021 मध्ये ऑस्ट्रेलियन ओपन स्पर्धा जिंकली होती. पण कालांतराने तिने एकेरीवर लक्ष केंद्रित केले. एकेरीतही तिने सातत्याने चांगली कामगिरी केली, याचाच तिला फायदा झाला आणि आता ती ग्रँडस्लॅम विजेती आहे.
वडिलांची प्रेरणा, आर्यनाची गगनभरारी
आर्यनाच्या वडिलांचे 43 व्या वर्षीच निधन झाले. आर्यना तिच्या वडिलांच्या खूप जवळ होती. त्यामुळे त्यांच्या निधनाचा तिच्यावर मोठा परिणाम झाला. वडिलांच्या निधनाच्या धक्क्यातून बाहेर यायला तिला आईने मदत केली. आईने तिला समजावलं. यानंतर आर्यना स्थिरावली. यानंतर तिचा पराक्रम अवघ्या जगाला ठाऊक आहे.
जबरदस्त ग्लॅमरस लूक
बेलारुसची ही युवा टेनिसपटू दिसायला खूपच सुंदर आहे. यामुळेच इंस्टाग्रामवर तिचे 6 लाखांहून अधिक फॉलोअर्स आहेत. याशिवाय, तिला प्रवासाची खूप आवड आहे. ब्रेकमध्ये ती वेगवेगळ्या ठिकाणांना भेट देत राहते. टेनिसपटू असण्यासोबतच साबालेंका तिच्या ग्लॅमरस लुक्ससाठीही ओळखली जाते. रशियन टेनिसपटू मारिया शरापोव्हासारखे तिचे सौंदर्य खुलून दिसते. ऑस्ट्रेलियन ओपन जिंकल्यानंतर तिच्या फॉलोअर्सची संख्याही झपाट्याने वाढली आहे.
2013 नंतर प्रथमच अशी कामगिरी
बेलारुसच्या 25 वर्षीय साबालेंकाने गतवर्षी या स्पर्धेचे विजेतेपद पटकावले होते. यानंतर यंदाच्या वर्षीही तिने धमाकेदार कामगिरी करत जेतेपद आपल्याकडेच राखले. सलग दुसऱ्यांदा ऑस्ट्रेलियन ओपनचे जेतेपद पटकावत तिने एक अनोखा विक्रम नोंदवला आहे. 2013 नंतर या स्पर्धेचे सलग दुसऱ्यांदा जेतेपद पटकावणारी पहिली महिला खेळाडू ठरली आहे. याआधी बेलारूसच्या व्हिक्टोरिया अझारेंकाने 2012 व 2013 मध्ये या स्पर्धेत जेतेपद मिळवले होते.
कारकिर्दीतील टायटल्स
बेलारूसच्या मिंस्कमध्ये जन्मलेल्या आर्यनाचे वडील आईस हॉकी खेळाडू आहेत. त्यामुळे खेळाचा वारसा तिला तिच्या वडिलांकडूनच मिळाला आहे. आर्यनाने आपल्या कारकिर्दित 20 जेतेपदे जिंकली आहेत. यात 14 सिंगल्स आणि 6 डबल्स जेतेपदांचा समावेश आहे. यामध्ये ऑस्ट्रेलियन ओपनमधील दोन जेतेपदांचा समावेश आहे.
माझे वडील माझी सर्वात मोठी प्रेरणा, आशास्थान आहेत. भलेही आज ते या जगात नसेल तरी ते सदैव माझ्याबरोबर आहेत. त्यांच्या प्रेरणेमुळेच मला हे यश मिळवता आले आहे. त्यासाठी मी कृतज्ञ आहे.
आर्यना साबलेंका, बेलारुसची टेनिसपटू
विनायक भोसले