आज जागतिक पशुवैद्यकीय दिन : पशुपालकांमध्ये जागृती महत्त्वाची
प्रतिनिधी /बेळगाव
ग्रामीण भागात पाळीव प्राण्यांबरोबर मोठय़ा प्रमाणात जनावरे पाळली जातात. शेतकरी म्हटला की, काही गोष्टी आपसूक डोळय़ासमोर उभ्या राहतात. त्यातीलच पशुपालन एक भाग आहे. अशा पशुधनाबाबत जागरुकता निर्माण करण्यासाठी जागतिक पशुवैद्यकीय दिन साजरा केला जातो. यानिमित्ताने पशुपालकांचे अर्थकारण ठरलेल्या दुग्धोत्पादनात वाढ व्हावी, अशी माफक अपेक्षा व्यक्त होत आहे.
जिल्हय़ात 28 लाख तर तालुक्मयात 1 लाख 78 हजार इतकी जनावरांची संख्या आहे. यामध्ये गाय, म्हैस, बैल, शेळय़ा-मेंढय़ा, गाढव, घोडा, डुक्कर, कुत्रा, मांजर आदींचा समावेश आहे. अलीकडे पशुपालन करणाऱयांची संख्या वाढल्याने जनावरांच्या संख्येत वाढ झाली आहे. अशा जनावरांना वेळेत आरोग्याच्या सुविधा पशुवैद्यकीय दवाखान्यात पुरविल्या जातात. जिल्हय़ात 271 लहान-मोठे पशुवैद्यकीय दवाखाने आहेत. यातून औषधे, कृत्रिम गर्भधारणा यासह लहान-मोठय़ा शस्त्रक्रिया केल्या जातात. शिवाय दररोज प्रत्येक दवाखान्यात 80 ते 100 जनावरांवर उपचार केले जातात.
जिल्हय़ात पशुधनाची संख्या अधिक असली तरी अद्याप बरेच पशुपालक पशुवैद्यकीय दवाखाने, औषधे, शासनाच्या योजना आणि इतर बाबींबाबत अनभिज्ञ आहेत. त्यामुळे मुक्मया प्राण्यांना अनेक सोयी-सुविधांपासून वंचित रहावे लागते. पशुधनाबाबत जागृती निर्माण करण्यासाठी पशुसंगोपन खाते विविध उपाय हाती घेत आहे. अशा परिस्थितीत पशुवैद्यांची भूमिका महत्त्वाची आहे. याकरिता पशुपालकांच्या घरोघरी जाऊन प्रतिबंधक लसीकरण मोहीम राबवून रोगांवर आळा घातला जात आहे. मुक्मया प्राण्यांवर उपचार करणे अवघड असते. मुळातच आजाराची लक्षणे समजणे कठीण जाते. अशा परिस्थितीतदेखील पशुवैद्य जनावरांवर उपचार करतात. दरम्यान कोरोनाच्या कठीण काळातदेखील पशुवैद्यांनी बिनधास्त सेवा पुरविली आहे. जिल्हय़ातील प्रत्येक पशुवैद्यकीय दवाखान्यात ऍम्ब्युलन्सची सोय करण्यात आली आहे. त्यामुळे आजारी जनावरांनादेखील वेळेत उपचार मिळू लागले आहेत.
जिल्हय़ातील जनावरांची तालुकानिहाय संख्या
तालुके | गायी | म्हशी | शेळय़ा | मेंढय़ा | डुकरे |
अथणी | 70821 | 112734 | 94787 | 34790 | 1018 |
बैलहोंगल | 27512 | 22806 | 16684 | 19669 | 1585 |
बेळगाव | 52082 | 73434 | 31117 | 40912 | 1410 |
चिकोडी | 32565 | 81684 | 54520 | 88993 | 1476 |
गोकाक | 52223 | 68419 | 76559 | 97865 | 1516 |
हुक्केरी | 36250 | 90417 | 69633 | 83381 | 1336 |
खानापूर | 40135 | 42539 | 9374 | 926 | 321 |
कागवाड | 10412 | 39253 | 13214 | 7672 | 643 |
कित्तूर | 16890 | 14828 | 7506 | 5483 | 82 |
मुडलगी | 35886 | 70231 | 49372 | 29763 | 5090 |
निपाणी | 16078 | 49369 | 19707 | 67244 | 791 |
रायबाग | 78177 | 119216 | 138386 | 98163 | 936 |
रामदुर्ग | 67079 | 27802 | 67722 | 98640 | 1806 |
सौंदत्ती | 43430 | 31439 | 53160 | 84178 | 3774 |
एकूण | 549540 | 844171 | 701741 | 757679 | 21784 |