‘कर्फ्यू’मुळे लोकांनी धरला घरचा रस्ता / जनसुनावणी डोळय़ांना पाणी लावण्यासाठी
प्रतिनिधी / मडगाव
कोविड-19 महामारीमुळे सरकारने राज्यात कर्फ्यू जारी केलेला आहे. हा कर्फ्यू संध्याकाळी 6 पासून सुरू होत आहे. या पार्श्वभूमीवर काल किनारी क्षेत्र व्यवस्थापन आराखडा (सीझेडएमपी) वर काल गुरूवारी जनसुनावणी घेण्यात आली. मात्र, दक्षिण गोव्यातील लोकांनी संध्याकाळी 6 नंतर या जनसुनावणीवर बहिष्कार टाकला व घरचा रस्ता धरला. तरीसुद्धा प्रशासकीय अधिकाऱयांनी नाव नोंदणी केलेल्यांची नावे पुकारण्याचे सत्र चालूच ठेवले होते. दिवसभरात 26 जणांनी प्रत्यक्षरित्या आपली बाजू या सुनावणीत मांडली. ही जनसुनावणी म्हणजे लोकांच्या डोळय़ांना पाणी लावण्यासारखाच प्रकार होता.
किनारी क्षेत्र व्यवस्थापन आराखडा तयार करताना सरकारी अधिकारी गावांनी का आले नाहीत. पंचायत पातळीवर का सुनावणी घेण्यात आली नाही. आराखडय़ात स्थानिक लोकांची घरे, धार्मिक स्थळे यांचा उल्लेख टाळण्यात आलेला आहे. या आराखडय़ात स्थानिक मच्छिमारांवर प्रचंड अन्याय करण्यात आलेला आहे. गोव्यातील नद्यांवर येथील स्थानिक लोकांचाच अधिकार आहे. या नद्यांचे राष्ट्रीयकरण करता येणार नाही तसेच संभाव्य जेटी बांधता येणार नाही, असे अनेक मुद्दे कालच्या जनसुनावणीच्या दरम्यान मांडण्यात आले.
दुपारपर्यंत 711 जणांनी नाव नोंदणी
या जनसुनावणीसाठी काल दुपारपर्यंत 711 जणांनी नाव नोंदणी केली होती. त्यात काणकोणपासून वास्को व सांगेपासून फोंडापर्यंतच्या लोकांचा सहभाग होता. काल सकाळी लोकांनी मोठय़ा प्रमाणात गर्दी केली होती. मात्र, दुपार होताच ही गर्दी ओसरू लागली. दुपारी जेवणासाठी ब्रेक दिला नसल्याने लोकांनी तीव्र नाराजी व्यक्त केली.
जेवणासाठी वेळ का नाही?
ओल्वितो डिकॉस्ता हा युवक आपली बाजू मांडण्यासाठी उभा राहिला तेव्हा दुपारचे 2 वाजून गेले होते. त्याने जेवणासाठी का ब्रेक दिला जात नाही, असा थेट सवाल अधिकाऱयांना विचारला. दुपारचे जेवण हा सर्वांचाच अधिकार आहे. या अधिकारावर गदा आणता येत नाही. आपण फार लांबून आलो असून सकाळी 7 वाजता घरातून बाहेर पडलो होतो. चहा नाही, पाणी नाही आणि आत्ता जेवणासाठी बेक दिला जात नसल्याचे सांगून बाजू मांडण्यास नकार दर्शविला. यावेळी उपस्थितीत लोकांकडून त्याला पाठिंबा मिळाला व जेवणासाठी ब्रेक हवाच असल्याचा मुद्दा लावून धरला.
एक तासाच्या गोंधळानंतर जेवणासाठी वेळ
ओल्वितो डिकॉस्ता यांची समजूत काढण्यासाठी दक्षिण गोव्याच्या जिल्हाधिकारी रूचिका खटियाल या त्यांच्याजवळ आल्या व त्यांनी बोलावे अशी विनंती केली. यावेळी अतिरिक्त जिल्हाधिकारी जॉन्स फर्नांडिस, संजीत रॉड्रिग्स, संयुक्त मामलेदार प्रताप गांवकर इत्यादी सरकारी अधिकाऱयांनी डिकॉस्ता यांची समजूत घालण्याचा जोरदार प्रयत्न केला. मात्र, त्यांनी बोलण्यास नकार दिला. शेवटी ते बाजूला सरले व दुसऱया व्यक्तीचे नाव पुकारण्यात आले. त्या व्यक्तीने देखील ऑल्वितोचाच मुद्दा उचलून धरला. दुपारच्यावेळी कुणाला उपाशी ठेवले जात नसल्याचे सांगून जेवणासाठी ब्रेक हवा असल्याचे सांगितले. या संपूर्ण गोंधळात सुमारे 1 तास वाया गेला. त्यानंतर प्रशासकीय अधिकाऱयांनी जेवणासाठी ब्रेक दिला.
जनसुनावणीच्या ठिकाणी विरोधी पक्षनेते दिगंबर कामत, आमदार चर्चिल आलेमाव, आमदार आलेक्स रेजिनाल्ड लॉरेन्स, आपच्या प्रतिमा कुतिन्हो, ऍड. सुरेल तिळवे तसेच विविध पंचायतीचे सरपंच व पंच सदस्य उपस्थितीत होते.
सुनावणी पंचायत पातळीवर का घेतली नाही
किनारी क्षेत्र व्यवस्थापन आराखडा तयार करताना त्यांची सुनावणी पंचायत पातळीवर का घेतली नाही असा सवाल चर्चिल आलेमाव यांनी जनसुनावणीत भाग घेताना उपस्थितीत केला. ही जनसुनावणी चुकीच्या पद्धतीने घेतली जात आहे. ग्रामपातळीवर लोकांकडे चर्चा करून, स्थानिक लोकांना विश्वासात घेऊन आराखडा तयार करणे आवश्यक असल्याचे त्यांनी सांगितले. आपण, स्वतः मासेमारी केलेली आहे. त्यामुळे येथील नद्यांचे महत्व आपल्याला ठाऊक आहे. येथील नद्यांमध्ये कोणत्या प्रकारची मासळी मिळते याचे ज्ञान आपल्याला आहे. या नदय़ात मासेमारी करून आजही लोक आपली उपजीविका चालवितात त्यामुळे नद्यांचे राष्ट्रीयकरण करता येणार नाही असे चर्चिल यावेळी म्हणाले.
गोव्यात शंभर नव्या जेटी कशासाठी?
पर्यावरणप्रेमी अभिजीत प्रभुदेसाई यांनी आपली बाजू मांडताना हा किनारी क्षेत्र व्यवस्थापन आराखडा म्हणजे ‘फार्स’ आहे. स्थानिक लोकांकडे चर्चा न करता त्यांना अंधारात ठेवून हा आराखडा तयार केला जात असल्याचा आरोप त्यांनी केला. गोव्यात शंभर जेटी का आणल्या जात आहे हे अधिकाऱयांनी स्पष्ट करावे अशी मागणी त्यांनी केली. स्थानिक गरीब लोकांची घरे, धार्मिक स्थळे, मच्छीमारीची ठिकाणी आराखडय़ात का समाविष्ठ करण्यात आलेली नाही, असा सवालही त्यांनी उपस्थितीत केला. आज गोवा विक्रीला काढलेला आहे. बडय़ा उद्योगपतीचे हित जपण्यासाठीच हा आराखडा घाई गडबडीत पूर्ण करण्याचा सरकारचा प्रयत्न असल्याचे त्यांनी सांगितले.