मयुर चराटकर / मुंबई:
दशावतार कलाकारांच्या शिष्टमंडळाने राज्यपाल भगतसिंग कोश्यारी यांची सोमवारी राज भवनामध्ये भेट घेतली. दशावतार या कलाप्रकारचे अनुकरण करून मराठी संगीत रंगभूमीचा उदय झाला. आज मराठी रंगभूमीच्या प्रत्येक विभागाला महाराष्ट्र शासनाचे अनुदान आहे. मात्र ‘दशावतार’ अनुदानापासून वंचित राहिले. गेली आठशे वर्षे सातत्याने तारेवरची कसरत करून ही कला जोपासण्याचे काम दोन हजाराहून अधिक कलाकार करीत आहेत. आजही हे सर्वजण वेठबिगार म्हणूनच तुटपुंजा मानधनावर काम करतात. अन्य विभागांप्रमाणे या कलेलाही राज्य शासनाचे अनुदान मिळावे, अशी आर्त हाक शिष्टमंडळाने राज्यपालांकडे केली.
सुमारे 20 मिनिटे ही चर्चा झाली. चर्चेअंती सांस्कृतिक मंत्री अमित देशमुख यांना सदर कलेला अनुदान कसे देता येईल, यासंबंधी निर्णय घेऊन कोकणातील खऱया अर्थाने कला जोपासणाऱया कलावंतांना अनुदान देण्यासाठी सूचना दिल्या. यावेळी मालवणी नटसम्राट दिंगबर नाईक व अन्य कलाकार उपस्थित होते.
ही लोककला जोपासण्यासाठी कलाकारांसमोर असणारी आव्हाने राज्यपालांसमोर कथन करण्यात आले. यावेळी दत्तमाऊली पारंपरिक दशावतार लोककला शिक्षण, प्रशिक्षण, बहुउद्देशीय मंडळ सिंधुदुर्ग येथील रुपेश नेवगी, संतोष रेडकर, सीताराम मयेकर, दत्तप्रसाद शेणई, आशिष गावडे, रतन परब आदी उपस्थित होते. सुमारे 20 मिनिटे चाललेल्या या चर्चेत दशावतार कलाकारांच्या मागण्या राज्यपालांनी ऐकून घेतल्या. नंतर मागण्यांसंदर्भातील निवेदन त्यांनी कार्यवाहीसाठी सांस्कृतिक विभागाकडे पाठवून याबाबत निर्णय घेण्याच्या सूचना दिल्या.
अशा आहेत मागण्या
शासन दप्तरी कलाकार म्हणून नोंद होऊन शासनाचे अनुदान मिळावे. मराठी संगीत नाटकाइतकाच समृद्ध कला प्रकार असल्याने निर्मिती खर्च मिळावा. एक समिती स्थापन करून अनुदानास पात्र संस्था व कलाकारांच्या शिफारसी या समितीमार्फत स्वीकाराव्यात. त्यात ज्येष्ठ कलाकार व तज्ञ मंडळींचा यात समावेश असावा. प्रत्येक प्रयोगागणिक कलाकारांना वाढीव मानधन मंजूर करावे. ते थेट कलाकारांच्या खाती वर्ग होण्याची व्यवस्था करावी. प्रत्येक कलाकाराला साहित्य खरेदीसाठी दरवर्षी अनुदान मिळावे. या कलेचा प्रचार व प्रसार व्हावा म्हणून दरवर्षी देशी-विदेशी महोत्सवाचे आयोजन करावे. गेली आठशे वर्षे चालत आलेली परपंरा जतन होण्याच्या दृष्टीने नियोजनबध्द आराखडा तयार करावा, आदी मागण्यात करण्यात आल्या.