पाकिस्तानमधून शस्त्रास्त्रे, अमली पदार्थांसह स्फोटकांचा पुरवठा ः पंजाबमध्ये सर्वाधिक तस्करी
नवी दिल्ली, चंदीगड / वृत्तसंस्था
पाकिस्तान सीमेपलीकडून भारतात अमली पदार्थ, शस्त्रास्त्रे आणि स्फोटके-दारूगोळा यांचा मोठय़ा प्रमाणात पुरवठा करत असल्याचे दिसून येत आहे. ड्रोनच्या माध्यमातून हा पुरवठा होत असून पंजाबमध्ये सर्वाधिक घटना घडल्याची नोंद झाली आहे. 2021 च्या तुलनेत 2022 मध्ये पश्चिमेकडील राज्यांमध्ये ड्रोनद्वारे घुसखोरी होण्याचे प्रमाण 250 टक्क्यांनी वाढले आहे.
आतापर्यंत सीमेपलीकडून पंजाबमध्ये ड्रोनद्वारे तस्करी करणारी 215 ड्रोन पाडण्यात आल्याचे सीमा सुरक्षा दलाचे (बीएसएफ) डीजी पंकज कुमार सिंह यांनी सांगितले. फॉरेन्सिक लॅबच्या उद्घाटनासाठी आयोजित कार्यक्रमादरम्यान महासंचालकांनी केंद्रीय गृहसचिव अजय कुमार भल्ला यांना ही माहिती दिली. वेबिनारच्या माध्यमातून केंद्रीय मंत्रीही कार्यक्रमात सहभागी झाले होते. या लॅबच्या माध्यमातून ड्रोन फॉरेन्सिकचा अभ्यास केला जाईल, जेणेकरून सुरक्षा यंत्रणांना उड्डाणाचा मार्ग आणि सीमेपलीकडून बेकायदेशीर कारवायांमध्ये गुंतलेल्या गुन्हेगारांकडून उडवल्या जाणाऱया ड्रोनचा निश्चित ठावठिकाणा शोधता येईल, अशी माहिती त्यांनी दिली.
जम्मूमध्ये 22 ड्रोनची घुसखोरी
बीएसएफला अनेक दिवसांपासून ड्रोनच्या धोक्मयाचा सामना करावा लागत आहे. ड्रोनच्या घुसखोरीची वाढते प्रमाण भारतासाठी मोठी समस्या निर्माण करत आहे. बीएसएफने 2020 मध्ये भारत-पाकिस्तान आंतरराष्ट्रीय सीमेजवळ सुमारे 79 ड्रोन पाडले होते. हेच प्रमाण गेल्यावषी 2021 मध्ये 109 पर्यंत वाढले. यावषी त्यांची संख्या वाढून 266 झाली आहे. यापैकी पंजाबमध्ये सर्वाधिक 215 ड्रोन दिसले. तर जम्मूमध्ये जवळपास 22 ड्रोन दिसल्याची आकडेवारी मांडण्यात आली. गुजरात, राजस्थान, पंजाब आणि जम्मूमधून जाणाऱया भारत-पाकिस्तान आंतरराष्ट्रीय सीमेच्या 3,000 किमीपेक्षा जास्त संरक्षणाचे काम बीएसएफकडे आहे.
ड्रोनची समस्या गंभीर
ड्रोनच्या घुसखोरीची समस्या गंभीर आहे. यावर अजून ठोस उपाय आमच्याकडे नाही. ड्रोन, शस्त्रास्त्रे, दारूगोळा अशा सर्व प्रकारच्या वस्तू सीमेपलीकडून येथे ड्रोनद्वारे पाठवल्या जात आहेत. सुरुवातीला बीएसएफला काय करावे हे कळत नव्हते. ड्रोन पडला तेव्हाही ते कुठून येत होते आणि कुठे जात होते याचा काहीच पत्ता लागत नव्हता. मात्र, आता भारतीय हद्दीत घुसखोरी केलेल्या ड्रोनच्या मूळ स्त्रोतापर्यंत पोहोचण्याचा प्रयत्न सुरक्षा यंत्रणा करणार असल्याचे सांगण्यात आले.
ड्रोनमधील उपकरणांची फॉरेन्सिक तपासणी
जप्त केलेल्या किंवा पाडण्यात आलेल्या ड्रोनची योग्य तपासणी करून त्यामधील उपकरणे आम्ही फॉरेन्सिक विभागाकडे पाठवून अधिक तपासणी करत आहेत. सदर ड्रोनमध्ये संगणक आणि मोबाईल फोनसारख्या संगणकीय उपकरणांसारख्या चिप्स आढळल्या आहेत. डिजिटल फॉरेन्सिक सायबर विभाग गुह्यांचे निराकरण करण्यात मदत करत असल्याने भविष्यातही अधिक तपासासाठी त्यांचा वापर वाढवण्यात येणार असल्याचे सांगण्यात आले. ड्रोनच्या फॉरेन्सिक अभ्यासानंतर, त्याच्या उड्डाणाचा मार्ग, प्रक्षेपण आणि लँडिंग पॉईंट्स, वेळ, जीपीएस (ग्लोबल पोझिशनिंग सिस्टम) आणि त्याद्वारे पाठवलेले आणि प्राप्त झालेले संदेश देखील सापडले. आम्ही यावर आणखी काम केले तर आम्ही संशयितांचे पत्ते, ठिकाणे आणि बरेच काही शोधू शकू, असेही त्यांनी पुढे स्पष्ट केले.